"Αναστασίτικα" τοπωνύμια Κασσανδρινού

(Ο αριθμός μέσα σε παρένθεση μετά το όνομα τοπωνυμίου παραπέμπει στην κατά προσέγγιση θέση του στο επισυναπτόμενο σκαρίφημα).

Στο σημείο αυτό τελειώνει η περιήγηση στα τοπωνύμια της περιφέρειας του Κασσανδρινού, και επιβάλλεται να αναφερθούν περιληπτικά και εκείνα του μετοχιού της Αγίας Αναστασίας, αφού οι παλιοί Κασσαντρινιώτες πίστευαν πως το Αναστασίτικο μετόχι ανήκε σ’ αυτούς που κατείχαν τα κτήματα του με μίσθωση  για πολλά χρόνια. Αυτή η αφελής αντίληψη τους ήταν η αιτία να εφησυχάσουν κι όταν στα 1958 απαλλοτριώθηκαν τα μοναστηριακά αυτά κτήματα, περιήλθαν σχεδόν όλα στους Σκιωνίτες. Όμως για λόγους καθαρά συναισθηματικούς αφού τα τοπωνύμια αυτά συνδέονται με ρομαντικές κατά το πλείστον ιστοριούλες αλλά και με σκαμπρόζικα περιστατικά πρέπει να γίνει περιήγηση και στα τοπωνύμια αυτά που είναι τα παρακάτω.

«ΑΓΓΟΥΡΤΖΑΡΕΣ» (82). Πρόκειται για μια έκταση που ξεκινά από τη νότια πλευρά του ΤΡΑΝΟΥ ΛΑΚΚΟΥ, πάνω από εκατό πενήντα (150) στρέμματα, με γόνιμη καλλιεργήσιμη γη, που σχεδόν ανέκαθεν από την εγκαθίδρυση του μετοχιού την καλλιεργούσαν οι Κασσαντρινιώτες με αγρομίσθωση πληρώνοντας ένα συμβολικό μίσθωμα στο Μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας. Δεν είναι περιττό να αναφερθεί πως το μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης που απαιτήθηκε για την ανέγερση της εκκλησίας του χωριού στη δεκαετία 1950-1960 προήλθε από την καλλιέργεια δημητριακών σ’ αυτή εδώ την περιοχή με φροντίδα της εκκλησιαστικής επιτροπής. Στην έκταση αυτή και κυρίως στη δασική έκταση που την περιτυλίγει υπάρχει πλήθος αυτοφυών δέντρων αγριοαχλαδιάς (γκορτζιάς) απ όπου και πήρε το όνομά της.

«ΑΛΑΤΑΡΙΑ» (92). Στην τοποθεσία αυτή ήταν εγκαταστημένες από τους βοσκούς οι αλαταριές, οι μακρόστενες σκάφες, λίγο πιο βαθιές από κείνες του ποτίσματος, τις οποίες οι βοσκοί γέμιζαν με αλατοπίτουρα για να αρμυρίσει το κοπάδι. Απ αυτές λοιπόν τις σκάρες, τις αλαταριές, πήρε το όνομά της.

 «ΒΑΤΟΠΕΔΙ» (93). Αρκετά μεγάλη έκταση βορειοδυτικά της ΑΛΑΤΑΡΙΑΣ πιθανώς ιδιοκτησία του Βατοπεδίου, μοναστηριού του Αγίου Όρους και ίσως και να υπήρχε εκεί και μετόχι του μοναστηριού αυτού στα πολύ παλιά χρόνια.

«ΑΘΑΝΑΤΟ ΝΕΡΟ» (94). Τοποθεσία κοντά στο Βατοπέδι όπου, πιθανώς, θα υπήρχε παλιά αστείρευτη νεροπηγή που το νερό της ονομάστηκε μεταφορικά αθάνατο δηλαδή αστείρευτο. Στη νεροπηγή αυτή θα ήταν και η βρύση που εξυπηρετούσε το μετόχι του Βατοπεδίου.

«ΝΤΟΡΟΣ» (95). Η λέξη ντορός σημαίνει πολύ μικρό μονοπάτι με ίχνη και οσμή αγριμιών. Μπορεί και στην τοποθεσία αυτή την υπερδασωμένη (ζίγρα) να υπήρχε κάποιο στενό μονοπάτι, πέρασμα αγριμιών, απ’ το οποίο πήρε και το όνομα της η τοποθεσία.

«ΑΡΙΟΣ» (96). Πυκνοδασωμένη κι απόκρημνη τοποθεσία με πεύκα αλλά και μεγάλα εντυπωσιακά δέντρα Άριου (Αρίης) που την ονομάτισαν.  


«ΡΗΓΑΣ» (97). Μια απ τις ψηλότερες βουνοκορφές της Κασσάνδρας που το όνομα της ίσως το πήρε από περιστατικό κάποιου βοσκού με το όνομα Ρήγας μια και το όνομα αυτό ακούγεται στα χωριά της Κασσάνδρας και κυρίως στη Βάλτα (Κασσάνδρεια).

«ΠΘΑΡ» (98). Δασική έκταση συνέχεια του ΡΗΓΑ, μικρό βαθύπεδο σε σχήμα πιθαριού απ’ όπου και ονοματίστηκε.

«ΨΙΛΗ ΤΟΥΜΠΑ» (100). Τοποθεσία κοντά στο Ρήγα, τρουλωτή στην κορυφή σε σχήμα τούμπας.

«ΜΑΝΟΥΛΟΥΔΙ» (99). Μικρή έκταση, κοντά στο ΡΗΓΑ κι αυτή, άλλοτε καλλιεργήσιμη, που το όνομα της σχετίζεται με το υποκοριστικό του ονόματος «Μανόλης» και ανήκε σε ομώνυμη Κασσαντρινιώτικη οικογένεια.

«ΑΞΟΝΙ» (101). Η έσχατη τοποθεσία στα όρια του μετοχιού της Αγίας Αναστασίας και της Ν. Σκιώνης.

Επιστρέφοντας στην τοποθεσία ΚΑΛΟΥΤΣΙΚΟΣ και προχωρώντας ανατολικά, ο παρατηρητής-περιηγητής εντοπίζει τις παρακάτω τοποθεσίας που ανήκουν κι αυτές στην περιφέρεια του μετοχιού της Αγίας Αναστασίας και είναι:

«ΚΑΡΒΟΥΝΑ» (104). Τοποθεσία κοντά στη θάλασσα όπου παλιά Ικαριώτες καρβουνιάρηδες στήνανε καμίνια για ξυλοκάρβουνα.

«ΠΕΝΤΕ ΑΔΕΡΦΙΑ» (105). Κοντά στη Θάλασσα και η τοποθεσία αυτή. Πως πήρε άραγε η τοποθεσία αυτή το παραπάνω όνομα; Μήπως ήταν ιδιοκτησία πέντε αδερφών ή συνδέεται με κάποιο μοιραίο περιστατικό σχετικό με πέντε αδέρφια; Εικάζω πως το πιθανότερο είναι η δεύτερη περίπτωση.

«ΣΤΡΟΓΓΛΟΣ» (106). Γειτονική τοποθεσία της προηγούμενης. Όσον αφορά το όνομα της είναι δύσκολο να προσδιορισθεί η προέλευσή του. Προσπαθώντας να το προσδιορίσω, σημειώνω δυο πιθανές εκδοχές. Μπορεί να προήλθε από τη λέξη «στρογγυλός», αλλά το πιθανότερο είναι να προέρχεται από τη λέξη της Κασσαντρινής ντοπιολαλιάς «στρέγκλα». Στρέγκλα είναι το τρελό τρέξιμο των βοδιών που όταν νιώθουν το τσίμπημα των ενοχλητικών τάβανων στο πετσί τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, τρέχουν και μπαίνουν μέσα στα ρουμάνια για να προστατευθούν από τα ενοχλητικά αυτά έντομα.

«ΑΣΠΡΟΒΡΑΧΑ» (103). Τοποθεσία νοτιοανατολικά του ΚΑΛΟΥΤΣΙΚΟΥ στην οποία δεσπόζουν γυμνοί λευκοί βράχοι από ασπροπηλιά απ’ όπου και ονοματίστηκε.

«ΣΤΡΙΒΑΔΙΑ» (102). Έκταση συνέχεια από τα ΑΣΠΡΟΒΡΑΧΑ Διακινδυνεύω μια άποψη για την ονομασία της τοποθεσίας αυτής, ίσως γιατί για να φτάσει κανείς εκεί έπρεπε να ακολουθήσει το μοναδικό πολύστροφο μονοπάτι-πέρασμα αγριμιών, στρίβοντας διαρκώς.

«ΚΛΗΜΑ» (109), τοποθεσία στα σύνορα του Αναστασίτικου μετοχιού και της περιφέρειας της Ν. Σκιώνης.

«ΚΟΥΤΣΚΙΑΔΕΣ» (110). Δασωμένη μικρή έκταση με την περίεργη και ακαταλαβίστικη ονομασία.

«ΧΕΙΜΑΔΙΑ» (111). Υπήνεμη τοποθεσία προφυλαγμένη από τα χειμωνιάτικα κρύα και τα ξεροβόρια, όπου παλιά είχαν τα χειμαδιά τους (χειμωνιάτικα μαντριά) οι κτηνοτρόφοι του Κασσανδρινού και της Ν. Σκιώνης.

---